La Grande Sultane

La Grande Sultane

کتاب La Grande Sultane نوشتهٔ باربارا چیس-ریبود رمانی تاریخی‌ست که با نگاهی شاعرانه، هوشمند و زنانه، به زندگی شخصیت شگفت‌انگیزی به نام ناکش-ئی‌دل می‌پردازد، زنی که در قرن هجدهم از مستعمرات فرانسه به امپراتوری عثمانی پرتاب می‌شود، ابتدا اسیر و کنیزی بی‌کس در حرمسرا، و سپس با اراده و هوش خارق‌العاده‌اش به یکی از قدرتمندترین زنان دربار، یعنی مادر ولیعهد، بدل می‌گردد.

داستان با استادی میان واقعیت تاریخی و تخیل نویسنده حرکت می‌کند و در فضایی سرشار از رمز و راز شرقی، دستگاه حکومتی عثمانی، زنان حرم، رقابت‌های خونین، توطئه‌های درباری و لایه‌های مختلف فرهنگ و جنسیت را باز می‌تاباند. نویسنده، که خود از ریشه‌های آفریقایی-آمریکایی برخوردار است، با درک عمیق از موقعیت زنِ سیاه در جهان سفید، و زنِ شرقی در جهان مردسالار، شخصیتی خلق می‌کند که در عین دربند بودن، بر محیط مسلط می‌شود؛

ناکش-ئی‌دل یک قهرمان کلاسیک نیست، بلکه زنی است که به جای شورش آشکار، از درون ساختار، آن را می‌شکافد، تغییر می‌دهد و بر آن سلطه می‌یابد.

روایت از دل کاخ توپکاپی و باغ‌های ممنوعه آغاز می‌شود و تا دل جنگ‌های بزرگ سیاسی، روابط پرتنش عثمانی با غرب، و حتی ظهور ناپلئون پیش می‌رود. زبان داستان سرشار از تصویر، رنگ و عطر است، و هم‌زمان نقدی تیزبین از مفاهیمی چون نژاد، طبقه، قدرت و زنانگی ارائه می‌دهد. چیس-ریبود در این رمان نه فقط سرگذشت یک زن را بازگو می‌کند، بلکه درباره‌ی خاستگاه قدرت و هویت در جهانی مردانه و مستعمراتی بازاندیشی می‌کند و این بازاندیشی را با روایتی که هم تاریخی‌ست و هم شاعرانه، به شکلی خیره‌کننده به مخاطب عرضه می‌کند.